Toen ik op een dag bij de Oude Kerk liep, moest ik denken aan hoe het leven eruit heeft gezien, jaren geleden, toen de kerk nog nieuw was. Zevenhonderd jaar klinkt misschien als een eeuwigheid, allereerst bestonden er toen nog geen chiropractoren, maar in de geschiedenis van de menselijke evolutie is het maar een oogwenk.


Toen de Noord-Zuidlijn werd gebouwd, welke ons van de ene naar de andere kant van de stad zou verbinden met een snelheid waar Saskia van Uylenburgh alleen van kon dromen, zijn er ongelooflijke vondsten gedaan op zo’n 30 meter diepte. Een uit steen gemaakte hamer en aardewerk objecten afkomstig uit het Stenen Tijdperk, leren ons dat onze Nederlandse voorvaderen, meer dan vierduizend jaar geleden, al rondzwierven op deze plek, dat later Amsterdam zou worden.


Ruime tijd daarvoor, zo’n 20.000 jaar geleden, leefden wij mensen in overeenstemming met de natuur die ons heeft geholpen met het bewandelen van het evolutionaire pad, tot waar we vandaag de dag zijn. We moesten nog leren om gewassen te verbouwen, dieren te domesticeren en huizen te bouwen om in te wonen. We waren Nomaden en verzamelden ons voedsel uit de natuur en door te jagen en trokken van plek naar plek, daar waar eten te vinden was. We aten dus biologische, lokale, seizoensgebonden producten.


Wat is er zo belangrijk aan deze verandering? Nou, in deze 20.000 jaar is ons menselijke DNA bijna niet veranderd. Voor biologische evolutie is dit géén lange periode. Ons DNA bepaalt dus dat wij jager-verzamelaar zijn, levend in een wereld waar velen van ons zich meer gedragen als shopper-hamsteraar. Dit is geen overeenkomstige levensstijl voor onze geest en ons lichaam. 

Hier volgen een paar van de grootste veranderingen in onze lichaamsbeweging sinds wij ons Nomadenbestaan achter ons lieten maar niet ons Nomaden-DNA.


1. Uithoudingsvermogen


Toen wij jager-verzamelaars waren, verkregen wij dagelijks een grote hoeveelheid aan beweging bij het vinden van voedsel. We konden niet naar een Albert Heijn als we behoefte hadden aan eiwitten, we zouden moeten jagen op een lekker maaltje. Als je erover nadenkt; in verhouding tot onze prooi waren wij niet groot, sterk of snel, alle eigenschappen van de beste jagers op de wereld. Wat hadden wij dan in ons voordeel? Wij hadden een uitstekend uithoudingsvermogen en daarbij hadden we relatief weinig lichaamsbeharing waardoor zweten een effectief middel was om af te koelen. We konden onze prooi urenlang volgen totdat deze uitgeput was en wij dichterbij konden komen om het te doden.


Tegenwoordig hebben we fietsen, auto’s, treinen en vliegtuigen om ons van de ene naar de andere locatie te brengen. We maken geen lange wandelingen meer zonder specifieke reden zoals tijdens een vakantie of op een zonnige stranddag.

Dit brengt ons gelijk naar het volgende punt.


2. Manier van lopen


En dan met name wanneer wij rennen. Wij gingen vroeger blootvoets jagen en het middengedeelte van onze voet raakte dan als eerste de grond, voornamelijk in een platte positie. Dit is een effectieve manier om energie te besparen doordat de voet gelijk onder de heup ligt wanneer deze de grond raakt en daardoor de voorwaartse kracht behouden blijft.


De laatste tijd zijn er luxe, ondersteunende, hardloopschoenen ontwikkeld. Deze hebben veel demping bij de hiel waardoor we in een sneller tempo kunnen bewegen doordat onze hiel als eerste de grond raakt, net als bij het lopen. Het probleem hiervan: het is geen natuurlijke manier van rennen en het vormt een zware belasting vanuit enkels, knieën en heupen die wordt doorgegeven aan de wervelkolom. Heb jij weleens knie-, heup- of rugpijn als je lange afstanden rent? Dit zou dan één van de redenen kunnen zijn.


3. Flexibiliteit


Naast het jagen haalden we veel van ons eten van de oorspronkelijke planten uit onze omgeving. Sommig eten vonden we laag bij de grond en ander hoog in de bomen. Soms moesten we over rotsachtig gebied klimmen of over kleine riviertjes springen, om bij de zoetste vruchten te kunnen komen. Hiervoor moesten we erg flexibel en behendig zijn. Onze wervelkolom was soepel en kon vrij bewegen wat ons een stevige basis bood voor al deze verschillende bewegingen.


Tegenwoordig hebben we allemaal een speciale vaardigheid welke we in de maatschappij aanbieden in ruil voor een baan en loon. Dit houdt in dat we, dag in, dag uit, dezelfde handelingen verrichten. Of we nou de hele dag op een kantoorstoel zitten, aan een balie staan, in een keuken koken, wegen bouwen of chiropractische behandelingen geven, het resulteert in steeds dezelfde bewegingen en een gebrek aan een gezonde flexibiliteit in ons lichaam. 


4. Kracht


Deze spreekt voor zich. Vroeger moesten we een schuilplaats bouwen, de trofeeën van ons jagen-en-verzamelen terug naar het kamp tillen, keien uit de weg duwen en boomtakken meesjouwen om een kampvuur van te maken. We waren een indrukwekkend sterk soort, waar de hedendaagse Crossfitter jaloers op zou zijn.


Tegenwoordig zijn velen van ons al moe van de boodschappen de trap op tillen. Als we eenmaal boven zijn hebben we even een pauze nodig om op adem te komen.


5. Squatten


Eén van de zeven belangrijkste bewegingen; naast lunges, duwen, trekken, buigen, draaien en lopen. We weten allemaal hoe belangrijk squatten is voor een gezonde wervelkolom, sterke benen en een sterke core. Wat we misschien niet weten is dat squatten veel voorkwam in het dagelijks leven van een jager-verzamelaar. We hadden in die tijd geen stoelen dus de natuurlijke manier om even uit te rusten of te koken, te werken of te ontlasten en misschien zelfs, om even bij te kletsen met een vriend, was middels een squat.

Als je jonge kinderen hebt hoef je maar te kijken hoe ze thuis spelen, ze buigen zich heel gemakkelijk in een squat zonder erbij na te denken.


In onze ontwikkelde landen kunnen de meeste volwassenen niet squatten. Vanwege een verkorte Achillespees; door het dragen van schoenen, verkorte heupspieren; door te veel zitten, en een tekort aan kracht zoals hierboven beschreven, is dit een beweging die de meeste van ons al niet meer kunnen tegen de tijd dat ze naar school gaan.


Als wij ons niet bewegen conform ons jager-verzamelaars-DNA, dan zullen er na dagen, maanden en jaren van ongezonde, steeds terugkerende patronen, veranderingen in ons lichaam plaatsvinden. Na vele jaren kan dit zich uiten in spanning, stijfheid of pijn, maar eigenlijk heeft dit zich al opgebouwd lang voordat je deze ongemakken ging voelen.


De wervelkolom is het fundament tot alle lichaamsbewegingen. Laat jouw wervelkolom geregeld nakijken door één van onze ervaren chiropractoren, voor het verbeteren van beweging, functionaliteit en algehele gezondheid.




‍